یکی از موضوعاتی که در برنامه هفتم توسعه مورد توجه قرار گرفته بحث تبدیل شدن ایران به هاب انرژی منطقه است، موضوعی که باتوجه به ظرفیتهای ایران دور از ذهن نیست اما تحقق این موضوع نیازمند دو رکن مهم جذب سرمایهگذار و توسعه تکنولوژی در کشور برای افزایش تولید و صادرات است.
به گزارش ایسنا، امین کاوه – یک کارشناس حوزه انرژی در یاداشتی آورده است: تبدیل شدن ایران به هاب انرژی منطقه موضوعی غیر قابل دسترس نیست و تاکید برنامه هفتم توسعه روی این مساله نیز حکایت از امکان تحقق این مهم دارد اما باید توجه داشت که عملیاتی شدن این موضوع نیازمند توجه کشور به دو مولفه مهم است.
اگر به دنبال ایجاد ظرفیتسازی در کشور هستیم میبایست تولید در بخشهای مختلف صنعت همچون، نفت، گاز، فراوردههای نفتی و پتروشیمی افزایش یابد و ایران حرفی برای گفتن داشته باشد علاوه بر این میبایست برای تولید صورت گرفته بازار صادراتی ایجاد کنیم و با بازاریابی که صورت میگیرد در منطقه و فرامنطقه اثرگذاری داشته باشیم.
بیشک تاثیر بازار در فرامنطقه میتواند در تبدیل شدن به هاب انرژی منطقه اثرگذار باشد، برای این موضوع لازم است ارزیابی از سوی اوپک و GECF صورت بگیرد، زیرا هرچه جایگاه ایران افزایش پیدا کند مانند عربستان که در تولید و صادرات اول است میتوان نقش بیشتری را در منطقه ایفا کرد.
بهطور کلی باید گفت ایران برای اینکه بتواند هاب انرژی منطقه شود باید به دنبال افزایش تولید و صادرات باشد و برای اینکه صادرات را افزایش دهیم و در بازار نقش بیشتری ایفا کنیم نباید دردسر صادرات داشته باشیم، موضوعی که امروز نیز با آن مواجه هستیم.
هرچند که در این مدت توانستیم با دور زدن تحریم شرایط مناسبی را ایجاد کنیم اما کشوری که بخواهد هاب انرژی منطقه شود، نباید شرایط تخفیفی برای صادرات داشته باشد، درشرایط فعلی باید همت را روی تولید بیشتر بگذاریم، اما باید توجه داشت که به ازای هر بشکه نفت که اضافه شود باید حدود ۲۰ هزار دلار سرمایهگذاری صورت بگیرد اگر قرار باشد یک میلیون بشکه به ظرفیت تولید اضافه شود میبایست ۲۰ میلیارد سرمایهگذاری صورت بگیرد که این سرمایه نیز اکنون وجود ندارد لذا باید به این مشکلات توجه شود.
قطعا در شرایط حال نیازمند سرمایهگذاری خارجی و تکنولوژیهای جدید هستیم، در بخش نفت میدانهای در حال توسعه مانند اهواز، مارون و آقاجاری در سرازیری قرار دارند که باید با تکنولوژیهای مدرن به سمت افزایش ضریب بازیافت آنها پیش برویم، برخی از تکنولوژیها ساده هستند و به راحتی میتوانیم به آنها دسترسی داشته باشیم اما در برخی از تکنولوژیها نیازمند کشورهای دیگر هستیم، بنابر این حرکت برای رسیدن به برنامه هفتم توسعه میبایست در راستای افزایش سرمایهگذاری و تکنولوژی باشد.
در طول سالهای اخیر در مورد تبدیل شدن ایران به هاب انرژی منطقه صحبتهای زیادی مطرح شده است؛ ایران یکی از بزرگترین ذخایر گازی جهان را دارا است همچنین از لحاظ جغرافیایی در منطقهای قرار گرفته که به چندین کشور مختلف راه دارد؛ به همین جهت همواره بر سر این موضوع بحث بوده که ایران بتواند ایران گاز را از کشورهایی نظیر ترکمنستان که گاز دارند دریافت و به ترکیه، هند و… و. بدهد که به دلیل تحریمها امکان پذیر نبود.
اخیرا نیز تفاهمنامهای که با روسیه به امضا رسید ایران را چند قدم به هاب انرژی منطقه نزدیک کرد روسیه درپی جنگ با اوکران و تحریم اورپا با مازاد ۱۰۰ میلیارد مترمکعبی گاز روبرو است، از این رو این کشور برای فروش گاز خود به جنوب آسیا باید از مسیر ایران عبور کند.
اگر توافق راهبردی با روسها در این حوزه صورت بگیرد ایران میتواند نقش زیادی را در منطقه ایفا کند، لذا باتوجه به پتانسیلها و ظرفیتهای موجود برای تبدیل شدن ایران به هاب انرژی منطقه لازم است تا تدابیر لازم درنظر گرفته شود.
در این راستا در دولت چهاردهم نیازمند فکر و مدیریتی هستیم که به این موضوعات واقف باشد، انتظار میرود رئیس جمهور منتخب با انتخاب یک وزیر آشنا به صنعت و اهل تفکر توسعه جذب تکنولوژی و سرمایه خارجی و بهطور کلی توسعه صنعت نفت را رقم بزند.